Hier klinkt een stem om geluid te geven aan de stilte: de schaamte voorbij!

De vrouw die me binnen laat in haar woning te Middelburg straalt kracht uit. Toch is er achter de luiken van deze kracht een meisje dat een strijd moest voeren tegen seksueel misbruik, mishandeling, verkrachting en rouw. Jeannine vertelt het verhaal van haar leven. Hoewel ik al veel ingrijpende levensverhalen gehoord heb, kan ik na haar eerste woorden mijn tranen al niet inhouden. Hier klinkt haar stem om geluid te geven aan het meisje dat niet meer zwijgen wil. 
Hoewel Jeannine in Hulst geboren wordt, groeit zij op in een arbeidersgezin in België. Tussen haar 5^e en 11^e jaar woont zij met haar ouders en broers in een dorpje aan de grens. Haar leven neemt een wending die tot ver in haar volwassen leven doorsijpelt. Zij blijkt te wonen naast de pedofiele André die haar als meisje van 5 regelmatig zijn huis binnen lokt.

Hij belooft haar een mars of een snickers als zij bij hem komt. Het lijkt zo eenvoudig en cliché. Toch is het precies met die eenvoud dat het André lukt de kleine Jeannine zijn huis binnen te krijgen. Terwijl zij het snoep eet, betast hij haar op plaatsen die privé zijn en waarvan elke volwassene de verantwoordelijkheid heeft om de grens van intimiteit te respecteren. Een kind kan die grens immers nog niet zelf aangeven.
Een kind dat zo jong is, heeft nog geen besef van wat er gebeurt. Juist daarin schuilt voor veel slachtoffers van seksueel misbruik het schuldgevoel. In de schaamte van die ervaringen raken slachtoffers geïsoleerd en bijna gevangen in de emotionele klem waar pedofilie kinderen in vast houdt.
Kun je je een moment herinneren waarop je begon te beseffen dat er iets niet klopte?
“Naarmate je groter wordt, krijg je steeds meer weerzin tegen wat er gebeurt. Ik kan me herinneren dat er een moment kwam waarop hij naar boven ging en riep dat ik bij hem moest komen. Ik voelde dat dat niet goed was en dat er dan meer zou gebeuren dat ik niet zou willen. Ik zei dat ik weg wilde. Hij antwoordde dat de deuren op slot zaten en hij me niet naar buiten zou laten. Daarop heb ik geroepen dat ik alles bij elkaar zou gillen als hij me niet naar buiten zou laten. Toen liet hij me toch gaan.”
Heb je aan je ouders verteld wat er gebeurd was?
“Nee, dat heb ik niet. Ik had het gevoel dat het mijn eigen schuld was wat er gebeurd was. Binnen het gezin waarin ik opgroeide was sprake van agressie. Mijn gevoel was dat ik alles verkeerd deed thuis, dus dan zou ik dit ook wel verkeerd hebben gedaan. Ik heb later wel geprobeerd het aan een vriendinnetje te vertellen. Zij zei me dat ik dat wel verzonnen zou hebben. Dus deed ik wat ik in het gezin ook al geleerd had; ik zweeg. Ik ging zelfs geloven dat ik het dan wel inderdaad verzonnen moest hebben. Nu snap ik dat zij toen ook veel te jong was om die situatie te begrijpen.

Eigenlijk drong het pas jaren later tot me door dat wat er gebeurd was, heel echt was. Ik kreeg een relatie met een man die een kind van 4 had. Het was mijn eerste ervaring met een kind en terwijl ik naar die kleine keek, kwam steeds de gedachte bij me op dat ik niet kon begrijpen dat volwassen mensen een kind op een seksuele manier aan willen raken.”

Tranen rollen langs haar wangen terwijl ze vertelt dat ze zo lang getwijfeld had aan zichzelf. Ik vertel haar dat ik vanuit mijn ervaring als regressietherapeut weet dat je een verhaal kunt verzinnen, maar een gevoel niet. En dat haar gevoel haar dus precies kan vertellen of een ervaring echt was of niet.

“Ja, dat is waarschijnlijk ook mijn redding geweest op het moment dat hij me naar boven riep. Mijn gevoel zei me dat dat niet klopte en blijkbaar kon ik op dat moment naar mijn gevoel luisteren. Dit is me helaas niet altijd gelukt. Mijn ervaringen van misbruik stopte niet bij die buurman. Op mijn 13^e ben ik verkracht. Dat gebeurde in een situatie met iemand die niet veel met mij scheelde qua leeftijd. Ik blokkeerde zo totaal dat ik geen ‘nee’ kon zeggen, niet bij machte was om mijn wilskracht te gebruiken.
Op mijn 16^e had ik weer een dergelijke ervaring, toen een vriend van mijn vader me een lift gaf toen ik van school naar huis liep. Hij zei dat hij me een huis wilde laten zien, stopte, nam me mee naar binnen en probeerde me het bed in te krijgen. Ook toen heb ik gezegd dat ik alles bij elkaar zou gillen en het aan mijn moeder zou vertellen. Ik kon wegkomen en liep naar huis terwijl hij achter me aan bleef rijden.“

Foto’s (bovenstaande en onderwerp-foto) made by: Linda Hemmes Photography 

Ik heb het idee dat pedofielen vaak kinderen kiezen die in een kwetsbare situatie opgroeien. Was dat bij jou ook het geval?
“Er waren inderdaad veel spanningen in ons gezin. Mijn vader had zijn jeugdtrauma’s en had een probleem om zijn agressie te beheersen. Mijn moeder was een hele liefdevolle vrouw die enerzijds probeerde hem liefde te geven, maar anderzijds niet in staat was om bij hem weg te gaan toen de situatie eigenlijk onhoudbaar was.
Er is een moment geweest dat ik echt het huis uit moest vluchten. Dan sloeg hij zo hard dat ik het waarschijnlijk niet overleefd had als ik daar gebleven was.”
Wat voor invloed hebben die ervaringen met mannen op je leven gehad?
“Ik ontwikkelde boulimia en toen ik besloot in therapie te gaan, raakte ik in een proces dat zo diep ging dat ik zelfs uit het leven wilde stappen. De pijn van al die ervaringen was zo sterk dat ik er niet meer wilde zijn. Ik belde mijn therapeut en hij raadde me aan om zoveel mogelijk te huilen. Ik heb toen een dag lang alleen maar gehuild en gehuild. Dat was wel een keerpunt. Het heeft een lange tijd geduurd voordat ik de juiste man vond en een relatie kon hebben die helemaal gelijkwaardig en veilig was. Hoewel iedere relatie een stukje heeft bijgedragen aan het kunnen hebben van de mooie relatie die ik nu heb, was het niet makkelijk om die verbinding aan te gaan met mijn partner. Hij heeft heel veel geduld gehad en moeite gedaan om me ervan te overtuigen dat hij echt met mij een toekomst wilde. Bij hem had ik ook pas het gevoel dat hij degene was met wie ik een kind kon krijgen, omdat ik het kind iets moois van mezelf mee zou kunnen geven.”
Hoe kijk je nu naar je ouders?
”Met mijn vader deel ik toch mooie momenten. Ik kan hem liefde tonen. Hij heeft in zijn relatie met mijn moeder toch ergens geleerd om liefde te ontvangen en te geven. Hij is zacht geworden. Dat is heel mooi om te zien.”
Er komt een foto op tafel van haar vader. Het eerste wat me opvalt, is de gevoeligheid die van zijn gezicht te lezen is.
Jeannine beaamt dat hij eigenlijk een heel gevoelige man is en dat hij zelf zoveel emotionele wonden had, waardoor hij de vader was die hij was. Het valt me op dat er geen sprake is van wrok in haar stem, maar van mededogen.
“Mijn vader, dat is een heel verhaal apart, daar alleen al kan ik uren over vertellen. Door zijn trauma’s ging hij zich ook wel afzetten en dingen doen die hij beter niet had kunnen doen. Hij kwam in aanraking met justitie en toen mijn moeder kanker kreeg, kon hij niet bij haar zijn om die moeilijke periode met haar te delen en haar te steunen. Kort voordat zij overleed, mocht hij haar onder zware bewaking opzoeken in het ziekenhuis. Het was dankzij de arts die er op stond dat hij bij zijn vrouw gebracht zou worden, dat hij samen met mij haar hand kon vasthouden op haar sterfbed. Ze had echt op hem gewacht. Terwijl wij haar hand vasthielden, is zij in bijzijn van mijn broers en onze partners overleden. Ze ging over met een felle zon en een rukwind. Zo voelen wij haar nog steeds.”
Wanneer Jeannines partner even binnenkomt, zitten wij allebei met rode ogen. Ik zie de liefde tussen deze mensen en besef hoe sterk deze vrouw is dat ze na zoveel traumatische gebeurtenissen een veilig, stabiel leven heeft weten op te bouwen. Behalve dat zij samen een kindje hebben, is zij ook moeder voor de twee oudste kinderen van haar partner.
Hoe komt het dat je hier zo sterk uit gekomen bent?
“Ik wist dat mijn vader was wie hij was door zijn trauma’s. Ik zag hoe sterk mijn moeder was, maar niet durfde te kiezen voor zichzelf. Ik wilde de vicieuze cirkel doorbreken en mijn trauma’s niet doorgeven aan mijn kinderen. Het patroon heb ik doorbroken door hulp te zoeken en in therapie te gaan. Bij mij is de vicieuze cirkel gestopt. Ik heb het om kunnen buigen door er helemaal doorheen te gaan, de pijn aan te gaan. Hopelijk ben ik ooit zo sterk dat ik mijn verhaal voor een groep kan vertellen. Ik weet dat mijn moeder ook eigenlijk die kracht had.
Al stierf zij jong, ik voel haar nog elke dag. Die vrouw kan de zon laten schijnen, de wind laten waaien. Ze is zo vaak aanwezig bij mij en ook bij mijn zoontje. Zelfs bij zijn geboorte was zij erbij. Mijn moeder was op de 17^e jarig en dat getal komt steeds weer terug. Toen ik ging reizen naar Thailand, vloog ik met de MH 17, zat ik in stoel 17. Ik kwam te wonen in dit huis op nummer 17. Toen ik moest bevallen van mijn zoontje moest ik wel 5 keer van verloskamer verwisselen. Ik dacht: ‘kan ik hier dan nooit eens gaan bevallen?’
Toen brachten ze me naar verloskamer 17, daar kwam mijn zoontje ter wereld.”
Wat zou je willen zeggen tegen meisjes of vrouwen die in eenzelfde situatie zitten of ooit hebben gezeten?
“Als je in een situatie bent waarin je eigenlijk niemand kan vertrouwen, luister dan naar je innerlijke gevoel. Negeer dat gevoel niet. Dat is de enige innerlijke kracht die je uit die situatie kan halen. Je gevoel is je navigator, dat is je uitweg. Je lichaam geeft aan dat het fout zit. Je gevoel van paniek toont aan dat het fout zit. Neem hulp aan wanneer mensen je willen helpen bij dit proces. Ook als je teleurgesteld bent in je vertrouwen in mensen.
Ik geloof dat we in het leven precies dat aangeboden krijgen wat we aankunnen. Die ervaringen zijn je leermeester. Dus luister naar je gevoel en spreek je uit. Dit hier is mijn eerste stap in het naar buiten brengen van mijn ervaringen. Behalve een paar mensen zijn er niet veel mensen in mijn omgeving die dit van mij weten. Ik hoor vaak dat ze mij zo’n krachtige vrouw vinden en dat sommigen daarvoor terugdeinzen.
Ze zien mij als de succesvolle zelfstandige onderneemster die alles voor elkaar heeft. Dit verhaal waarin ik slachtoffer was, zouden ze niet bij mij kunnen plaatsen. Ik ben ook trots op wie ik nu ben, al heb ik nog af en toe moeite met stukjes eigenwaarde. Af en toe dient zich weer een stukje onzekerheid aan. En dan pak ik het aan om het om te buigen. Dat is ook de reden waarom ik besloten heb niet meer te zwijgen. Wat er is gebeurd is pijnlijk, maar ik ben nu 39 en een heel eind gekomen. Ik ben nu echt de schaamte voorbij.”